حواس پنجگانه

بعضی از مواد غذایی خاص هستند که به شما کمک می کنند تا ظرفیت شنوایی خود را حتی با افزایش سن هم بالا نگه دارید. این مواد مغذی در غذاهای خاصی وجود دارند که برای سلامت گوش ضروری هستند.
جریان خون در مسیر گوش، توسط مصرف غذاهای حاوی اسید چرب امگا ۳ افزایش پیدا می کنند و باعث می شود که ظرفیت شنوایی بالا برود. هم چنین التهاب بخش های داخلی گوش از طریق مصرف غذاهای حاوی زینک کاهش پیدا می کند. سیب هم حاوی یک آنتی اکسیدان است که به درمان آسیب رادیکال های آزاد کمک خواهد کرد.
موسیقی جاز برای ارتقای ظرفیت شنوایی مفید است زیرا موزیسین مدام در طول آهنگ، حالت های موسیقی را تغییر می دهد. هرگز صدای موسیقی را از حد متوسط بیشتر نکنید. صدای موسیقی باید به حدی باشد که بدون هیچ مشکلی بتوانید به راحتی با فرد دیگر صحبت کنید. گوش دادن به موسیقی اصلاً با شرکت کردن در کنسرت های پر سر و صدا یکسان نیست. این کنسرت ها حتی ظرفیت شنوایی شما را کاهش می دهند.

چگونه بهتر بشنویم؟

بعضی از مواد غذایی خاص هستند که به شما کمک می کنند تا ظرفیت شنوایی خود را حتی با افزایش سن هم بالا نگه دارید. این مواد مغذی در غذاهای خاصی وجود دارند که برای سلامت گوش ضروری هستند.
جریان خون در مسیر گوش، توسط مصرف غذاهای حاوی اسید چرب امگا ۳ افزایش پیدا می کنند و باعث می شود که ظرفیت شنوایی بالا برود. هم چنین التهاب بخش های داخلی گوش از طریق مصرف غذاهای حاوی زینک کاهش پیدا می کند. سیب هم حاوی یک آنتی اکسیدان است که به درمان آسیب رادیکال های آزاد کمک خواهد کرد.
موسیقی جاز برای ارتقای ظرفیت شنوایی مفید است زیرا موزیسین مدام در طول آهنگ، حالت های موسیقی را تغییر می دهد. هرگز صدای موسیقی را از حد متوسط بیشتر نکنید. صدای موسیقی باید به حدی باشد که بدون هیچ مشکلی بتوانید به راحتی با فرد دیگر صحبت کنید. گوش دادن به موسیقی اصلاً با شرکت کردن در کنسرت های پر سر و صدا یکسان نیست. این کنسرت ها حتی ظرفیت شنوایی شما را کاهش می دهند.

مراقبت از سیستم شنوایی

عفونت های گوش جز مهمترین عوامل در ایجاد بیماری ها و کاهش شنوایی است.
وجود یک سوراخ یا پارگی در پرده صماخ که با کاهش شنوایی و درد همراه است را پارگی پرده گوش می نامند. بدن قابلیت ترمیم این پرده را دارد و در بعضی موارد این ترمیم اتفاق می افتد، در برخی موارد نیز جراحی لازم است. افت شنوایی در پارگی پرده صماخ گوش بستگی به نوع و اندازه سوراخ و علت آن دارد.
مهمترین دلیل در ناشنوایی و یا کاهش شنوایی عمیق، بیماری های گوش ارثی هستند. این اختلالات از زمان جنینی و تولد بروز یافته و در بعضی موارد بعد از ۲۰ سالگی ادامه می یابد. سابقه فامیلی مهمترین نقش را در مشکلات گوش دارد.
گوش انسان قابلیت خود پاکسازی دارد؛ به این معنی که نیازی به پاک کردن آن ندارید و خودش این کار را انجام می‌دهد. با این حال، تجمع بیش از اندازه جرم در گوش‌ها نیاز به پاکسازی دارد و باید برای این کار به پزشک مراجعه شود.
جرم گوش، آن را در برابر گرد و غبار و آلودگی محافظت می‌کند.

برخی مواقع انسان ها حس بویایی خود را از این جهت که قادر به تشخیص بوها نیستند، مورد سرزنش قرار می دهند. اما مطالعات اخیر نشان می دهد که بینی ما می تواند تریلیون ها رایحه مختلف را از هم تشخیص دهد این در حالی است که چشم ما تنها می تواند میلیون رنگ را شناسایی کند.
حتی افرادی که حس بویایی بسیار قوی دارند نیز می توانند به حالتی به نام «خستگی بویایی» برسند. مثلا این اتفاق زمانی که شما طولانی مدت در آشپزخانه قرار دارید بسیار رایج است.
یکی از اتفاقات جالبی که می تواند با دوست خود امتحان کنید واکنش شیمیایی یک عطر خاص روی بدنتان است. رایحه عطر بعد از مدتی متفاوت خواهد شد، در اصل مولکول های شیمیایی عطر بعد از تماس با پوست بدن شما واکنش نشان می دهند و باعث این تغییر رایحه می شوند.
ده میلیون گیرنده بو در بینی انسان وجود دارند. این گیرنده ها به بو و یا مولکول های بو که از طریق هوا حرکت می کنند یا در هوا شناور هستند، حساس هستند.

تقویت قوای بویایی

حداقل روزی ده دقیقه پیاده روی کنید.
قدرت بویایی ما بعد از انجام ورزش بیشتر می شود. محققان گمان می کنند این مسأله ناشی از افزایش رطوبت در بینی است.
فین و کنید و از اسپری بینی استفاده کنید.
اگر چه کار ساده ای به نظر می رسد اما قطعا کارساز است، چون وقتی بینی گرفته باشد گیرنده های عصبی هم از کار می افتند و در نتیجه حس بویایی ما ضعیف تر می شود.
در زمستان هوای محیط اطراف خود را مرطوب کنید.
در بهار و تابستان قدرت بویایی ما در بالاترین حد خود قرار دارد، چون میزان رطوبت هوا در این اوقات بیشتر از زمان های دیگر است.
تا می توانید از بوی تند و نا مطبوع دوری کنید.
قرارگیری طولانی مدت در معرض بوهای تند و بد (مثل بوی فاضلاب) قدرت بویایی را ضعیف می کند. بنابراین اگر مجبور هستید مدت زمان طولانی ای را در معرض چنین بوهایی قرار بگیرید، حتما از ماسکی استفاده کنید که بینی و دهان تان را به طور کامل می پوشاند تا بتواند فیلتر کننده باشد.

دانستنی های پزشکی

ناتوانی در متوجه شدن هر نوع بویی را اختلال بویایی می نامند.
برخی از توانایی های بویایی در سن ۶۵ سالگی از بین می رود. این روند تا جایی پیش می رود که در سن ۸۰ سالگی حدودا ۵۰ درصد بویایی انسان را از بین رفته باید دانست.
کمبود روی در بدن می تواند باعث از بین رفتن حس بویایی شود.
بیماری پارکینسون، آلزایمر و دیابت نیز می تواند در طولانی مدت منجر به از دست رفتن حس بویایی شود.
تحقیقات نشان داده بانوان نسبت به آقایان بینی های کوتاه تری دارند.
خون ریزی بینی می تواند براثر ضربه بینی، آلرژی ها، ورزش، هوای خشک و یا سرما ایجاد می شود. هر یک از این عوامل می تواند باعث ایجاد دیواره ( غضروف نازک بین دو حفره بینی ) شود تا بشکند و در نتیجه باعث خونریزی بینی می شود.

همه ما درباره مزه‌های شیرینی، شوری،‌ ترشی و تلخی می‌دانیم. اما مزه‌ای که کمتر شناخته شده اومامی (Umami) است که به طعم پنجم معروف شده است، که مسئول درک طعم خوراکی‌هایی چون سویا سس، گوجه‌فرنگی و بسیاری از غذاهایی است که حاوی مقادیر زیادی از نمک اسید گلوتامیک است. محققان ژاپنی به تازگی دریافته‌اند که گیرنده‌های اومامی‌ نه‌ تنها بر روی سطح زبان، بلکه در کل دستگاه گوارش هم وجود دارند.

اغلب غریب به اتفاق سلول‌های عصبی حامل پیام‌های چشایی در مسیرشان از زبان به مقصد مغز، از گوش داخلی عبور می‌کند. به همین خاطر است که محققان در حال تحقیق بر روی ارتباط بین بیماری‌های گوش و مصرف بالای غذاهای چرب هستند.

مصرف خوراکی‌های شیرین و نوشیدنی‌های الکلی موجب می‌شود تا تعداد زیادی از سلول‌های عصبی یکسان در مغز فعال شوند. کودکانی که در خانواده‌شان سابقه اعتیاد به نوشیدنی‌های الکلی وجود داشته است، به طور ارثی تمایل بیشتری به خوراکی‌های شیرین دارند.

تقویت قوای چشایی

با هر قاشق، بخش های مختلفی از غذا را بخورید.
مثلا تصور کنید غذایتان شامل سیب زمینی، گوشت و سبزیجات است. به جای آنکه یکباره همه ی سیب زمینی های غذایتان را بخورید و بعد به سراغ گوشت و سبزیجات بروید، اول کمی سیب زمینی، بعد کمی سبزی و بعد هم کمی گوشت بخورید و دوباره این کار را با هر ترتیب دلخواه دیگری تکرار کنید. وقتی هر بار در معرض رایحه ی جدیدی قرار می گیرید، این کار از خسته شدن اعصاب بویایی جلوگیری می کند و در نتیجه پرزهای حس چشایی تقویت می شوند.
همیشه آهسته و کامل بجوید.
این کار باعث می شود طعم بییشتری از غذا را احساس کنید چون غذا به مدت بیشتری در دهان باقی می ماند و در نتیجه با پرزهای چشایی زبان بیشتر تماس پیدا می کند. پیش از شروع به جویدن غذا آن را هم بزنید. با این کار مولکول های غذا در معرض هوا قرار می گیرند و عطر بیشتری از غذا پخش می شود.
به همراه دیگران غذا بخورید.
پژوهش ها نشان می دهند وقتی در کنار دیگران غذا می خوریم در مقایسه با زمانی که در تنهایی غذا می خوریم، غذاها مزه بهتری دارند.
اگر رژیم هستید حتما مواد غذایی حاوی روی بخورید.
مصرف مواد غذایی حاوی روی را حتما در رژیم غذایی خود بگنجانید چون کمبود روی در تضعیف قدرت بویایی و چشایی بسیار مؤثر است.

بیماری / پزشکی

افرادی که به طور مداوم سیگار می کشند همیشه از کاهش حس چشایی خود شکایت دارند. همچنین حس بویایی سیگاری ها، به مراتب پایین تر از بقیه افرادی می باشد.
نوعی اختلال چشایی وجود دارد که افراد معمولا طعم فلز، تلخی یا شوری حس می کنند. این اختلال معمولا در افراد سالمند رخ می دهد و معمولاً به دلیل عوارض داروها یا مشکلات بهداشت دهان و دندان است.
در حالی که داروهای بی شماری وجود دارد که منجر به کاهش حس چشایی می شوند، آنهایی که بیشتر با این عارضه همراه هستند شامل استاتین ها، آنتی بیوتیک ها، داروهای کاهش فشار خون، داروهای اضطرابی و داروهای ضد افسردگی هستند.
از خوردن غذاها و نوشیدنی های خیلی داغ پرهیز کنید
غذاها و نوشیدنی های خیلی داغ می توانند به پرزهای چشایی زبان آسیب بزنند.

لمس تصادفی می تواند به شکل گیری احساسات و برداشت های ما از شخصیت مردم کمک کند. در یکی از آزمایش های کلاسیک، افرادی که یک نوشیدنی خنک و یا یک نوشیدنی گرم در دست دارند با فردی ملاقات می کنند، و آنهایی که نوشیدنی گرم در دست داشته اند به عنوان افرادی گرم‌تر ( دارای شخصیتی بیشتر اجتماعی ) رده بندی شده اند.

احتمال این که خریداران، چیزی را که لمس می‌کنند، بخرند بسیار بیشتر از خرید کالای غیرملموس است. مثال بارز آن جذابیت بیشتر کتاب های کاغذی نسبت به کتاب های الکترونیک است، چرا که کتاب کاغذی را می توان در دست گرفت و لمس کرد. در واقع، نوشتن عبارت «لطفا به چیزی دست نزنید» در فروشگاه‌ها بدترین و غیرحرفه ای ترین کاری است که یک فروشنده می‌تواند انجام دهد. فروشگاهی که مشتریانش می‌توانند اجناس را لمس کنند، بیشتر از فروشگاه‌هایی که چنین امکانی ندارند، فروش می‌کنند.

دکتر چنگیزی در مقاله ای که برای Forbes نوشته است می گوید: چروکیدگی انگشتان در رطوبت، ممکن است بخش مهمی از تکامل اولیه پستانداران باشد. زمانی که رفته رفته ناخن جای پنجه را در پستانداران گرفت، در اینجا، آج ضرورت وجودش را به جای پنجه نشان می دهد.

دکتر چنگیزی و تیمش برای تایید این تئوری ، شباهت ۲۸ عکس از چروکیدگی انگشتان را مورد بررسی قرار دادند. همه این عکس ها، دارای چروک هایی بودند که کانالهای عمودی را، احتمالا برای خروج آب از نوک انگشتان ایجاد می کردند.

تقویت حس لامسه

یاد بگیرید که احساس خود را هنگام لمس اجسام مختلف بشناسید تا در نتیجه دفعه بعد ذهن شما راحت تر بتواند با لمس کردن، موارد مختلف را شناسایی کند و این گونه حس لامسه در شما قوی تر شود. ظاهراً باید به حس پوست خود هنگام لمس چیزی دقت کنید.

هنگام خرید لباس انگشتان خود را روی پیراهن بکشید. بافت های مختلف پارچه را احساس کنید. سعی کنید تفاوت بین پلی استر و نخ کتان، ابریشم و ساتن را شناسایی کنید و لباس را بر اساس حسی که به پوستتان می دهد انتخاب کنید.

سعی کنید که همیشه با هدف ، بافت های مختلف را در اطراف خود لمس کنید. به انگشتانتان فرصت دهید که بتوانند از اجسام سخت تا گل های نرم را لمس کند. سپس انگشتان خود را روی ساقه موها بکشید. پوست خود را در زیر انگشت پا و نواحی مختلف لمس کنید تا بتوانید آن ها را از یکدیگر متمایز کنید.

از هوای بسیار سرد یا نور شدید خورشید دوری کنید تا حس لامسه در شما کاهش پیدا نکند.

بیماری / پزشکی

به نظر می رسد با افزایش سن، انسان گیرنده های لمسی خود را از دست می دهد. البته این مساله ناگهانی رخ نمی دهد و ما این گیرنده ها که در ۱۶ یا ۱۸ سالگی به اوج خود می رسند را بسیار آرام از دست می دهیم. همچنین، گیرنده های درد و دما نیز با افزایش سن رو به افول می روند.
ما واژه مناسبی برای فقدان حس لامسه نداریم اما لمس-کوری بسیار واقعی است. افرادی که به یک اختلال نادر به نام “نوروپاتی حسی اولیه” دچار هستند حسگرهای لمس مکانیکی خود را از دست می دهند. بنابر ادعای این افراد، آنها نمی توانند هیچ چیزی را حس کنند. آنها نمی توانند خط بریل را بخوانند و یا اگر دست خود را درون جیب هایشان وارد کنند نمی توانند فرق بین سکه ها را متوجه شوند.